рдЬॉрдм рдХी рдл्рд░рд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди (рдиिрд░ाрд╢ा) рдХे рдХाрд░рдг рдмाрд░-рдмाрд░ рдкोрд░्рди рджेрдЦрдиा рдФрд░ рд╣рд╕्рддрдоैрдеुрди рдХрд░рдиा рдПрдХ рдордиोрд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рд╕рдорд╕्рдпा рдХा рд╕ंрдХेрдд рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЦाрд╕рдХрд░ рдпрджि рдпрд╣ рдЖрдкрдХे рдЬीрд╡рди рдХो рдирдХाрд░ाрдд्рдордХ рд░ूрдк рд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ै।
рдпрд╣ाँ рдХुрдЫ рдоुрдЦ्рдп рдмाрддें рд╣ैं рдЬो рдЖрдкрдХो рд╕рдордЭрдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░ेंрдЧी:
рдХ्рдпों рд▓ोрдЧ рдл्рд░рд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдоें рдкोрд░्рди/рд╣рд╕्рддрдоैрдеुрди рдХी рдУрд░ рдоुрдб़рддे рд╣ैं?
рддрдиाрд╡ рдФрд░ рднाрд╡рдиाрдУं рд╕े рдмрдЪाрд╡ (Escapism and Emotional Avoidance):
рдЬрдм рдЖрдк рдХाрдо рдкрд░ рддрдиाрд╡ рдпा рдиिрд░ाрд╢ा рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░рддे рд╣ैं, рддो рдкोрд░्рди рджेрдЦрдиा рдФрд░ рд╣рд╕्рддрдоैрдеुрди рдХрд░рдиा рдПрдХ рдд्рд╡рд░िрдд "рд░िрд▓ीрдЬ़" рдпा рдкрд▓ाрдпрди рдХा рддрд░ीрдХा рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рдЕрд╕्рдеाрдпी рд░ूрдк рд╕े рдЕрдЪ्рдЫा рдорд╣рд╕ूрд╕ рд╣ोрддा рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдбोрдкाрдоाрдЗрди (рдЦुрд╢ी рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░ाрдиे рд╡ाрд▓ा рдХेрдоिрдХрд▓) рд░िрд▓ीрдЬ рд╣ोрддा рд╣ै।
рдоूрдб рдХो рдмेрд╣рддрд░ рдмрдиाрдиा (Mood Enhancement):
рдпрд╣ рдПрдХ рддрд░рд╣ рд╕े рдЦुрдж рдХो "рдаीрдХ" рдХрд░рдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै, рдЬрдм рдЖрдк рдЙрджाрд╕, рдЪिंрддिрдд рдпा рдиिрд░ाрд╢ рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ों।
рдЖрджрдд рдпा рдкैрдЯрд░्рди (Habit or Pattern):
рдпрджि рдЖрдк рдкрд╣рд▓े рд╕े рд╣ी рдЗрд╕ рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं, рддो рддрдиाрд╡ рдХे рд╕рдордп рдЖрдкрдХा рджिрдоाрдЧ рдЗрд╕ी рдкैрдЯрд░्рди рдкрд░ рд▓ौрдЯ рд╕рдХрддा рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдпрд╣ рдПрдХ рдкрд░िрдЪिрдд рдФрд░ рдд्рд╡рд░िрдд рд░ाрд╣рдд рдХा рд╕्рд░ोрдд рдмрди рдЧрдпा рд╣ै।
рдпрд╣ рдПрдХ рд╕рдорд╕्рдпा рдХрдм рдмрди рдЬाрддा рд╣ै?
рдпрджि рдпрд╣ рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдЖрдкрдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдиिрдо्рди рдоें рд╕े рдХोрдИ рднी рдирдХाрд░ाрдд्рдордХ рдк्рд░рднाрд╡ рдбाрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै, рддो рдпрд╣ рдПрдХ рд╕рдорд╕्рдпा рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै:
рдиिрдпंрдд्рд░рдг рдЦोрдиा (Loss of Control):
рдЖрдк рдХोрд╢िрд╢ рдХрд░рдиे рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рдЗрд╕े рд░ोрдХ рдирд╣ीं рдкा рд░рд╣े рд╣ैं, рдпा рдЬिрддрдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं рдЙрд╕рд╕े рдЬ़्рдпाрджा рдЗрд╕рдоें рд▓िрдк्рдд рд╣ो рд░рд╣े рд╣ैं।
рдХाрдо рдкрд░ рдЕрд╕рд░ (Impact on Work):
рдЖрдкрдХी рдЙрдд्рдкाрджрдХрддा (productivity) рдХрдо рд╣ो рд░рд╣ी рд╣ै, рдЖрдк рдХाрдо рдкрд░ рдз्рдпाрди рдирд╣ीं рджे рдкा рд░рд╣े рд╣ैं, рдпा рдХाрдо рдоें рдЖрдкрдХी рд░ुрдЪि рдХрдо рд╣ो рд░рд╣ी рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдЖрдкрдХा рдорди рдмाрд░-рдмाрд░ рдЗрд╕ी рддрд░рдл рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै।
рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдпा рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рдЬीрд╡рди рдкрд░ рдЕрд╕рд░ (Impact on Social/Personal Life):
рдЖрдк рджोрд╕्рддों рдФрд░ рдкрд░िрд╡ाрд░ рд╕े рджूрд░ рд╣ो рд░рд╣े рд╣ैं, рд░िрд╢्рддों рдоें рд╕рдорд╕्рдпा рдЖ рд░рд╣ी рд╣ै, рдпा рдЖрдк рдЕрдХेрд▓ा рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं।
рдЕрдкрд░ाрдзрдмोрдз рдФрд░ рд╢рд░्рдоिंрджрдЧी (Guilt and Shame):
рдЖрдкрдХो рдЗрд╕ рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХे рдмाрдж рдЕрдХ्рд╕рд░ рдЕрдкрд░ाрдзрдмोрдз, рд╢рд░्рдо рдпा рдкрдЫрддाрд╡ा рдорд╣рд╕ूрд╕ рд╣ोрддा рд╣ै।
рдоाрдирд╕िрдХ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдкрд░ рдирдХाрд░ाрдд्рдордХ рдк्рд░рднाрд╡ (Negative Mental Health Impact):
рдЗрд╕рдХे рдХाрд░рдг рдЖрдкрдХी рдЪिंрддा (anxiety), рдбिрдк्рд░ेрд╢рди (depression) рдпा рддрдиाрд╡ рдФрд░ рдмрдв़ рд░рд╣ा рд╣ै, рдмрдЬाрдп рдХрдо рд╣ोрдиे рдХे।
рд╕рдордп рдХी рдмрд░्рдмाрджी (Time Consumption):
рдЗрд╕рдоें рдЗрддрдиा рд╕рдордп рд▓рдЧрддा рд╣ै рдХि рдЖрдкрдХे рдЕрди्рдп рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдХाрдо рдЫूрдЯ рдЬाрддे рд╣ैं।
рд╕рд╣рдирд╢ीрд▓рддा рдоें рд╡ृрдж्рдзि (Increased Tolerance):
рдЖрдкрдХो рдкрд╣рд▓े рдЬैрд╕ी рд╕ंрддुрд╖्рдЯि рдХे рд▓िрдП рдЬ़्рдпाрджा рдФрд░ рдЬ़्рдпाрджा рдкोрд░्рди рдпा рд╣рд╕्рддрдоैрдеुрди рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рдорд╣рд╕ूрд╕ рд╣ोрддी рд╣ै।
рдХ्рдпा рдпрд╣ 'рдПрдбिрдХ्рд╢рди' рд╣ै?
"рдкोрд░्рди рдПрдбिрдХ्рд╢рди" рдпा "рдоाрд╕्рдЯрд░рдмेрд╢рди рдПрдбिрдХ्рд╢рди" рдХो рдЕрднी рддрдХ рд╕рднी рдоेрдбिрдХрд▓ рд╕ंрдЧрдардиों рдж्рд╡ाрд░ा рдПрдХ рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рдиैрджाрдиिрдХ рд╕्рдеिрддिрдпों (diagnosable conditions) рдХे рд░ूрдк рдоें рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдоाрди्рдпрддा рдирд╣ीं рдоिрд▓ी рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдЗрд╕े рд╕рдорд╕्рдпाрдЧ्рд░рд╕्рдд рдпौрди рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ (problematic sexual behavior) рдпा рдХрдо्рдкрд▓्рд╕िрд╡ рдмिрд╣ेрд╡िрдпрд░ (compulsive behavior) рдХे рд░ूрдк рдоें рджेрдЦा рдЬाрддा рд╣ै।
рдпрд╣ рдЕрдХ्рд╕рд░ рдХिрд╕ी рдЕंрддрд░्рдиिрд╣िрдд рд╕рдорд╕्рдпा рдХा рд▓рдХ्рд╖рдг рд╣ोрддा рд╣ै, рдЬैрд╕े:
* рддрдиाрд╡ (Stress)
* рдЪिंрддा (Anxiety)
* рдбिрдк्рд░ेрд╢рди (Depression)
* рдЕрдХेрд▓ाрдкрди (Loneliness)
* рд░िрд╢्рддों рдХी рд╕рдорд╕्рдпाрдПँ (Relationship issues)
* рдХрдо рдЖрдд्рдо-рд╕рдо्рдоाрди (Low self-esteem)
рдЖрдкрдХो рдХ्рдпा рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП?
рдпрджि рдЖрдкрдХो рд▓рдЧрддा рд╣ै рдХि рдпрд╣ рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдЖрдкрдХे рдЬीрд╡рди рдкрд░ рдирдХाрд░ाрдд्рдордХ рдк्рд░рднाрд╡ рдбाрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै, рддो рдорджрдж рд▓ेрдиा рдмрд╣ुрдд рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै।
рдЦुрдж рдХो рд╕рдордЭें (Self-Reflection):
рдкрд╣рдЪाрдиें рдХि рдЖрдк рдХрдм рдФрд░ рдХ्рдпों рдРрд╕ा рдХрд░рддे рд╣ैं। рдХ्рдпा рдпрд╣ рдХेрд╡рд▓ рдл्рд░рд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХे рд╕рдордп рд╣ोрддा рд╣ै, рдпा рдХोрдИ рдФрд░ рдкैрдЯрд░्рди рд╣ै?
рддрдиाрд╡ рдк्рд░рдмंрдзрди рд╕ीрдЦें (Learn Stress Management):
рдХाрдо рдХे рддрдиाрд╡ рдХो рджूрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд╕्рд╡рд╕्рде рддрд░ीрдХे рдЦोрдЬें, рдЬैрд╕े:
- рд╡्рдпाрдпाрдо (Exercise)
- рдз्рдпाрди (Meditation) рдпा рдоाрдЗंрдбрдлुрд▓рдиेрд╕ (Mindfulness)
- рд╢ौрдХ рдпा рд░ुрдЪिрдпां (Hobbies or interests)
- рджोрд╕्рддों рдпा рдкрд░िрд╡ाрд░ рд╕े рдмाрдд рдХрд░рдиा (Talking to friends or family)
- рдкрд░्рдпाрдк्рдд рдиींрдж рд▓ेрдиा (Getting enough sleep)
рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдпी рдорджрдж рд▓ें (Seek Professional Help):
рдХिрд╕ी рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖िрдд рдордиोрд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ (psychologist), рдеेрд░ेрдкिрд╕्рдЯ (therapist), рдпा рдордиोрдЪिрдХिрдд्рд╕рдХ (psychiatrist) рд╕े рд╕ंрдкрд░्рдХ рдХрд░ें। рд╡े рдЖрдкрдХो рдЗрд╕ рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХे рдоूрд▓ рдХाрд░рдгों рдХो рд╕рдордЭрдиे рдФрд░ рдЙрдирд╕े рдиिрдкрдЯрдиे рдХे рд╕्рд╡рд╕्рде рддрд░ीрдХे рд╕ीрдЦрдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рд╡े рдХॉрдЧ्рдиिрдЯिрд╡ рдмिрд╣ेрд╡िрдпрд░рд▓ рдеेрд░ेрдкी (CBT) рдЬैрд╕ी рддрдХрдиीрдХों рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं।
рдпाрдж рд░рдЦें, рдЖрдк рдЕрдХेрд▓े рдирд╣ीं рд╣ैं рдЬो рдРрд╕ी рд╕рдорд╕्рдпाрдУं рдХा рд╕ाрдордиा рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं। рдорджрдж рд▓ेрдиे рдоें рдХोрдИ рд╢рд░्рдо рдирд╣ीं рд╣ै, рдФрд░ рд╕рд╣ी рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди рд╕े рдЖрдк рдЗрд╕ рд╕्рдеिрддि рд╕े рдмाрд╣рд░ рдЖ рд╕рдХрддे рд╣ैं।
No comments:
Post a Comment